Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp để dạy tốt quy trình vẽ theo nhạc của môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học

 - Chuyển âm thanh và giai điệu thành những đường nét từ sự hứng khởi
 - Phát triển trí tưởng tượng trong quá trình tạo ra sản phẩm 
 - Sáng tạo những sản phẩm mới từ bức tranh nhiều màu sắc được tạo ra theo 
giai điệu của âm nhạc 
 - Biết chọn lọc và sử dụng hình ảnh từ bức tranh lớn để trang trí, giao tiếp
 b) Chuẩn bị
 - Vật liệu: Giấy A0 hoặc A3, bọt biển, bút lông, bột màu nghiền, màu nước, 
bảng pha màu, băng dính, xô đựng nước. Bút dạ, bút sáp chì màu phù hợp với giấy 
A3, A0, A4. 
 - Lấy một mảnh giấy để lót bảng trước khi vẽ, điều này giúp làm sạch dễ 
dàng sau khi sử dụng màu nước hoặc màu bột nghiền.
 - Âm nhạc: Chọn nhiều thể loại nhạc khác nhau như: nhạc nhẹ, nhạc trữ tình, 
nhạc có tiết tấu nhanh, tiết tấu chậm, nhạc không lời....nhằm kích thích trí tưởng 
tượng phong phú của học sinh về các đường nét khác nhau. 
 Biện pháp 4: Sử dụng các phương pháp nghiên cứu:
 a) Phương pháp nghiên cứu luận:
 Giáo dục Mĩ thuật Tiểu học là một phần quan trọng trong nỗ lực của Đại sứ 
quán Đan Mạch nhằm hỗ trợ quá trình dân chủ và đa nguyên tại Việt Nam. “Các 
em học sinh khi tới trường giống như những cây non có rễ cứng cáp và đầy tiềm 
năng. Giáo viên chỉ đóng vai trò là những người thúc đẩy, biết cần phải thêm chất 
xúc tác gì vào nước tưới để giúp những cây non đó phát triển”, đó là thông điệp bà 
Kirsren Fugl, chuyên gia tư vấn Đan Mạch đã nêu tại các buổi tập huấn cho giáo 
viên khi thực hiện phương pháp mới của dự án. Dự án này nhằm truyền cảm hứng 
cho giáo viên dạy Mĩ thuật để hỗ trợ học sinh phát triển khả năng tiếp thu thẩm mĩ 
và sáng tạo, bằng cách khuyến khích các em trải nghiệm, sáng tạo, bày tỏ, hợp tác 
và giao tiếp với nhau qua các hoạt động mĩ thuật thực tế. Thông qua hoạt động thực 
tế, học sinh tự mình làm giàu cách biểu đạt, phân tích, đánh giá, lựa chọn và nhận 
thức để hình thành, phát triển những năng lực ở cá nhân. Cùng lúc với việc phát 
triển những năng lực này, học sinh cũng có thể phát triển các giác quan, các kĩ năng 
sống, kinh nghiệm và khả năng giải quyết vấn đề, các năng lực hợp tác, khả năng tự 
học và tự đánh giá. 
 b) Phương pháp quan sát: 
 Mục tiêu chính của phương pháp này nhằm giúp học sinh hình thành và phát 
triển các năng lực:
 + Năng lực trải nghiệm: Cho các em được làm việc với những chủ đề liên 
quan đến kinh nghiệm đã có của bản thân.
 + Năng lực kỹ năng và kỹ thuật thông qua các hoạt động : Vẽ theo nhạc,tạo 
hình từ thế giới tưởng tượng, xây dựng cốt truyện (xây dựng bối cảnh câu chuyện).
 + Năng lực biểu đạt: Có nghĩa là học sinh ứng dụng ngôn ngữ mĩ thuật để 
diễn đạt sự trải nghiệm và thái độ của bản thân. Môn Mĩ thuật là môn học nghệ thuật, thu hút rất nhiều học sinh. Cho đến nay 
các trường đã có giáo viên dạy Mĩ Thuật, phong trào học Mĩ Thuật ngày càng một 
sôi nổi, hầu hết các em học sinh hào hứng với môn học và môn học đã được chú ý. 
Tất cả mọi người đã hiểu được đây là một môn học nghệ thuật. Vì vậy không ít 
giáo viên và học sinh, các bậc phụ huynh luôn coi trọng và đầu tư cho môn học. 
Qua đó các em thấy rằng Mĩ Thuật là môn học bổ ích, lý thú và tươi vui, có tính 
giáo dục đạo đức, thẩm mĩ cao và là môn học bổ trợ tích cực cho các môn học 
khác. Vì thế các em đón nhận tiết học một cách nhiệt tình và hào hứng.
 - Giáo viên dạy Mĩ Thuật luôn được sự quan tâm của Ngành cấp trên, đặc 
biệt là Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên động viên, khuyến khích giáo viên 
áp dụng phương pháp mới vào giảng dạy, luôn tạo mọi điều kiện để giáo viên an 
tâm công tác và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Giáo viên nhiệt tình, yêu nghề, 
mến trẻ, có kinh nghiệm và năng lực chuyên môn.
 2. Khó khăn:
 Tuy nhiên qua quá trình áp dụng, chúng tôi nhận thấy còn gặp một số khó 
khăn sau:
 * Về phía giáo viên: 
 - Trang thiết bị phục vụ môn học chưa được đầu tư thoả đáng, chưa đủ đáp 
ứng nhu cầu cho dạy - học Mĩ Thuật, chưa có loa máy, băng nhạc, sách đọc thêm 
và các tài liệu tham khảo ,... để phục vụ cho môn mĩ thuật. Mặt khác, có một số 
trường còn xem Mĩ Thuật là môn phụ, ít quan tâm đến kiểm tra đánh giá chất 
lượng, xem dạy học Mĩ Thuật là bề nổi, có tính chất phong trào. 
 - Khi dạy các chủ đề có vận dụng quy trình " Vẽ theo nhạc" đòi hỏi giáo viên 
phải có máy nghe nhạc, băng đĩa...thì mới đạt hiệu quả và mục tiêu của bài học. 
Nhưng hiện nay vẫn còn rất nhiều khó khăn về đồ dùng để vận dụng vào tiết dạy 
này.
 * Về học sinh: 
 - HS ít được quan sát, tham quan danh lam thắng cảnh và bảo tàng. Vì thế 
hiểu biết về Mĩ Thuật, về cái đẹp chưa sâu rộng, không kích thích các em học tập. 
Bên cạnh đó, học sinh chưa thực sự nhận thức đúng đắn mục đích, vai trò, vị trí của 
môn Mĩ Thuật. Không phải học sinh nào cũng sẵn sàng sáng tạo khi mà bản thân 
chưa hiểu, chưa nắm được cách vẽ, cách thể hiện qua các đường nét, màu sắcđể 
đạt yêu cầu bài học. Học sinh chưa phát huy được sự sáng tạo, chưa mạnh dạn tham 
gia các hoạt động trên lớp.
 - Khi áp dụng phương pháp mới thì hình thức tổ chức lớp học thay đổi, chủ 
yếu là thực hành theo nhóm, giáo viên sẽ mất nhiều thời gian cho việc sắp xếp, ổn 
định chỗ ngồi cho học sinh, rất khó khăn trong việc quản lý trật tự lớp học. Hoạt 
động theo nhóm nhiều lợi thế nhưng nếu không được tổ chức một cách khoa học thì 
vấn đề trật tự lớp học sẽ vượt ra khỏi tầm kiểm soát của giáo viên. Vì làm việc theo 
nhóm, các em đi thành vòng tròn nên hay nói chuyện, đùa giỡn trong khi thực hành 
sẽ gây ồn ào ảnh hưởng tới các lớp học bên cạnh. Trước thực trạng đó, ngay từ đầu năm học, Lãnh đạo nhà trường đã có những 
chỉ đạo chặt chẽ trong công tác giảng dạy đối với giáo viên. Tuy được giao cho 
giáo viên quyền tự chủ có thể linh hoạt điều chỉnh nội dung, phương pháp, cách 
thức tổ chức dạy học nhưng vẫn không tránh khỏi sự lúng túng, băn khoăn trong 
quá trình thực hiện. Mỗi giáo viên đều tự nhận thấy trách nhiệm của mình trong 
năm học này hết sức lớn lao. Làm thế nào để khắc phục những vấn đề trên? Đó là 
điều tôi băn khoăn, trăn trở. Vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp để dạy 
tốt quy trình "Vẽ theo Âm nhạc"của môn Mĩ Thuật ở trường tiểu học” với 
mong muốn nâng cao chất lượng học tâp của học sinh khi học môn Mĩ Thuật, 
trong năm học 2021 – 2022 và những năm tiếp theo.
 3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện 
tại (nếu là giải pháp cải tiến giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở):
 Trước đây, ở chương trình SGK cũ tôi cũng đã áp dụng những biện pháp 
này để giúp cho học sinh học tốt phân môn Vẽ theo nhạc, xong đối với thay sách 
theo phương pháp Đan Mạch thực sự mà nói cũng tăng độ khó hơn cho HS, cho 
nên từ những biện pháp đã sử dụng trước đây một lần nữa tôi lại cải tiến, sáng tạo 
hơn đưa ra nhiều giải pháp nhằm giúp HS đáp ứng yêu cầu của chương trình mới 
này, cụ thể như sau: 
 - Khai thác triệt để tranh ảnh SGK để dẫn dắt HS tìm hiểu nội dung bài học.
 - Tổ chức linh hoạt các trò chơi học tập giúp học sinh khắc sâu kiến thức bài 
học, nhanh nhớ bài và nhớ lâu hơn.
 - Luôn sử dụng đồ dùng dạy học trong mỗi tiết dạy. Ngoài tranh ảnh trong 
sách giáo khoa, giáo viên cần sưu tầm, sáng tạo thêm những đồ dùng dạy học thích 
hợp để phục vụ bài giảng từ thực tế cuộc sống hoặc tìm tòi trên Internet.
 - Lồng ghép giáo dục HS qua các ví dụ minh họa gắn với thực tế cuộc sống.
 - Thực hiện đổi mới cách đánh giá theo hướng tăng cường khích lệ, động 
viên, khen thưởnghọc sinh là chính.
 - GV vận dụng nhiều phương pháp và hình thức tổ chức dạy học đúng cách 
và hợp lí kích thích sự phát triển trí tuệ của HS,tình cảm, ngôn ngữ cũng được phát 
triển, giải quyết vấn đề độc lập, tự giác góp phần phát triển năng lực, phẩm chất 
nhằmnâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
 - Điều cuối cùng là giáo viên ngoài những phẩm chất chung phải có những 
phẩm chất khác là: Chu đáo, tỉ mỉ, cẩn thận, kiên trì, vị tha và tính gương mẫu cao.
 4. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
 - Với đề tài: “Một số biện pháp để dạy tốt quy trình "Vẽ theo Âm nhạc"của 
môn Mĩ Thuật ở trường tiểu học” đã được tôi trình bày và chia sẻ kinh nghiệm ở 
tổ chuyên môn. Tôi nghĩ với đề tài trên cũng có thể áp dụng giảng dạy cho tất cả 
các trường học trên địa bàn huyện. Có thể vận dụng giảng dạy ở tất cả các lớp 
trong trường tiểu học sẽ đem lại hiệu quả cao cho quá trình giảng dạy, giáo dục theo phương pháp mới của Đan Mạch. - Đối với giáo viên việc soạn và dạy 
theo quy trình "Vẽ theo nhạc" còn có nhiều ưu điểm và thuận lợi: + Dễ tìm 
hiểu tư liệu. + Trình bày bài giảng có hệ thống, gây được chú ý tập trung của học 
sinh. + Rút ngắn thời gian viết bảng, treo hoặc gắn tranh ảnh dạy học để tập trung 
cho các hoạt động khác. + Có điều kiện áp dụng nhiều phương pháp mới trong dạy 
học. + Chủ động, sáng tạo, tìm tòi và thu nhận kiến thức, được mở rộng hơn từ 
một bài dạy.
 Để thực hiện tốt chương trình đổi mới sách giáo khoa, phương pháp dạy học 
môn mĩ thuật thì việc vận dụng quy trình "Vẽ theo nhạc" vào giảng dạy là điều cần 
thiết để đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng nâng cao, càng tiến bộ của xã hội. Hoạt 
động dạy và học theo chương trình mới, phương pháp mới, lấy học sinh làm trung 
tâm, người thầy làm vai trò chủ đạo thì Âm nhạc là chiếc cầu nối, là công cụ ưu 
việt để giáo viên hướng dẫn giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách nhanh nhất. 
 Tính tới thời điểm hiện tại, học sinh đã quen và thực hiện tương đối tốt mô 
hình học tập mới này, áp lực học tập không còn là vấn đề với các em. Đây chính là 
hình thức dạy học theo phương pháp mở (kết thúc bài học này là mở ra một bài học 
mới), tăng cường dạy học hợp tác nhưng vẫn coi trọng cá thể hóa học sinh. Tạo cơ 
hội cho học sinh thực hành các bài tập ứng dụng thiết thực, phục vụ cho học tập và 
cuộc sống. 
 Qua việc học tập theo phương pháp mới giúp cho học sinh có được những 
trải nghiệm để gợi mở cách nhìn nhận, cảm giác, sự tò mò, trí nhớ, trí tưởng tượng 
và phát triển sức sáng tạo và biểu đạt, vì vậy học sinh sẽ có được những hình ảnh 
và động lực mang tính tinh thần. Hạn chế được cảm giác lo sợ vì không biết vẽ của 
các em. Học sinh biết bảo vệ ý thức chủ quan của bản thân khi vẽ tranh, không bị 
ảnh hưởng bởi lời chê bai của các bạn khác. Học sinh được bồi dưỡng rèn luyện óc 
quan sát, cách so sánh sự vật hiện tượng, giúp các em tìm tòi thể hiện để vươn tới 
cái đẹp. Các em cảm nhận được cái đẹp và chưa đẹp một cách rõ ràng qua việc 
nhận xét hình ảnh, tranh vẽBiết tạo ra các sản phẩm làm đẹp phục vụ cho sinh 
hoạt như: trang trí đồ vật, trang trí góc học tậpMột điều không thể không nhắc 
tới đó là học sinh yêu thích môn học hơn, vẽ một cách say sưa hơn, hứng thú với 
nhiều sáng tạo, khiến cho tiết học trở nên thoải mái, nhẹ nhàng. Quan trọng hơn cả 
là các em đã thấy tự tin khi vẽ, tạo được những câu chuyện ngộ nghĩnh mang hiệu 
quả bất ngờ, đẹp mắt. 
 Điều quan trọng là giáo viên đã tạo được không khí hào hứng, say mê vẽ ở 
học sinh. Cụ thể kết quả như sau:
 Kết quả khảo sát đánh giá nhận xét học sinh ở học kì I đã thu được như 
sau:
 TSHS KIẾN THỨC – KỸ NĂNG : TS / TỶ LỆ
 Hoàn thành các nội 
 500 Hoàn thành tốt các Hoàn thành tốt các nội 
 dung của môn học.
 nội dung của môn dung của môn học, tạo 8. Danh sách những thành viên đã tham gia áp dụng thử hoặc áp 
 dụng sáng kiến lần đầu - nếu có:
TT Họ và tên Nơi công tác Nơi áp dụng sáng kiến
 Ghi chú
 1 Trần Thị Bình Tiểu học Đoàn Nghiên Tiểu học Đoàn Nghiên
 9. Hồ sơ kèm theo 
 Đại Nghĩa, ngày 20 tháng 4 năm 2022
 Người viết báo cáo
 (Ký và ghi rõ họ tên)
 Trần Thị Bình