Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp dạy tốt tiết Kể chuyện trong môn Tiếng Việt Lớp 1
Yêu cầu về dạy và học ngày càng nâng cao để đáp ứng được sự phát triển của xã hội. Chính vì vậy việc đổi mới phương pháp dạy học ở tất cả các môn học là vô cùng cần thiết. Đặc biệt là môn Tiếng Việt nói chung và Kể chuyện nói riêng.
Trong thực tế dạy học, vẫn còn hiện tượng giáo viên dạy tiết Kể chuyện chưa đúng phương pháp đặc trưng bộ môn, trong suốt tiết dạy Kể chuyện hầu như mắt không rời khỏi trang sách và chưa thuộc truyện, hiểu truyện. Giáo viên còn truyền thụ áp đặt một chiều, học sinh thụ động tiếp thu không đầy đủ những gì giáo viên truyền đạt, không tự khám phá ra tri thức mới. Cách dạy này hiệu quả không cao, hạn chế tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Cho đến thời điểm hiện tại, nhìn chung chất lượng dạy học Kể chuyện còn nhiều hạn chế về đội ngũ giáo viên. Đó là nguyên nhân dẫn đến việc đổi mới phương pháp dạy học Kể chuyện chưa đạt hiệu quả.Về phía học sinh, các em thụ động tiếp thu những tri thức mà giáo viên truyền đạt và chưa có sự sáng tạo, linh hoạt trong kể chuyện. Một số học sinh khả năng tái hiện kém nên khi kể chuyện còn lúng túng.
Là một giáo viên dạy lớp 1, tôi suy nghĩ rất nhiều về cách dạy tiết Kể chuyện và đặc biệt là luôn có nguyện vọng muốn nâng cao trình độ chuyên môn, góp phần đưa chất lượng giảng dạy của nhà trường ngày một cao hơn. Vì vậy, tôi chọn đề tài “Một số biện pháp dạy tốt tiết Kể chuyện trong môn Tiếng Việt lớp 1”.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp dạy tốt tiết Kể chuyện trong môn Tiếng Việt Lớp 1
2 - Bản thân có hiểu biết sâu sắc hơn về tiết Kể chuyện nói riêng và môn Tiếng Việt nói chung. 3.Nhiệm vụ nghiên cứu: - Nghiên cứu tầm quan trọng của tiết Kể chuyện trong dạy Tiếng Việt ở lớp 1. - Thực trạng việc dạy Kể chuyện ở trường Tiểu học hiện nay. 4. Đối tượng nghiên cứu: - Một số biện pháp dạy tốt tiết Kể chuyện trong môn Tiếng Việt lớp 1. 5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu: - Sáng kiến kinh nghiệm này viết trong phạm vi tiết Kể chuyện lớp 1. Đề cập tới một số biện pháp dạy tốt tiết Kể chuyện ở lớp 1. - Công tác giảng dạy và quá trình thực hiện phạm vi nghiên cứu là học sinh lớp 1A3, năm học 2020 – 2021. 6. Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp đàm thoại, trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp, với học sinh lớp 1. - Phương pháp quan sát. - Phương pháp điều tra. - Phương pháp thực hành luyện tập. - Phương pháp tổng kết 4 * Kể chuyện góp phần phát triển tư duy, đặc biệt là tư duy hình tượng và cảm xúc thẩm mĩ ở học sinh Cùng với sự rèn luyện các kĩ năng ngôn ngữ, tư duy của học sinh cũng được phát triển. Đặc biệt, sống trong thế giới các nhân vật, thâm nhập vào các tình tiết của truyện, tiếp xúc với nghệ thuật ngon từ kể chuyện, tư duy hình tượng và cảm xúc thẩm mĩ của học sinh cũng được phát triển. * Kể chuyện góp phần tích lũy vốn sống, vốn văn học cho học sinh Giờ kể chuyện giúp học sinh tiếp xúc với tác phẩm văn học. Suốt 5 năm ở bậc Tiểu học, học sinh được nghe và tham gia kể rất nhiều câu chuyện với đủ thể loại. Đó là những tác phẩm có giá trị của văn học cổ, văn học đương đại Việt nam và thế giới. Những câu chuyện này sẽ làm giàu vốn văn học của các em. Đó cũng là hành tranh quý báu sẽ theo các em trong suốt cả cuộc đời. Giờ Kể chuyện còn mở rộng tầm hiểu biết, khơi gợi trí tưởng tượng cho các em. Theo từng câu chuyện, các em sẽ tìm thấy ở trong truyện từ phong tục tập quán đến cảnh sắc thiên nhiên, từ những thân phận và biết bao hành động nghĩa hiệp của con người trong muôn vàn trường hợp khác nhau. Truyện kể làm tang thêm vồn hiểu biết về thế giới và xã hội loài người từ xưa đến nay cho học sinh, chắp cách cho trí tưởng tượng và ước mơ của học sinh, thúc đẩy sự sáng tạo ở các em. 3. Đặc điểm của đối tượng học sinh lớp 1 Việc tìm hiểu một số đặc điểm về mặt tâm lí lứa tuổi, về nhận thức và vốn tích luỹ của trẻ, về mặt tư duy và ngôn ngữ là hết sức cần thiết trong phương hướng lên lớp của bất kì môn học nào trong đó có Kể chuyện. Trước khi đến trường Tiểu học, nhiều em đã trải qua lứa tuổi nhà trẻ từ 1 đến 3 tuổi và lứa tuổi mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi. Cũng có một số em trong nhiều năm của thời kì này đều sinh hoạt tại gia đình bên những người thân của mình như ông bà, cha mẹ, anh chị em và bạn bè cùng xóm ngõ hoặc cùng khu tập thể. Việc đến trường là bước ngoặt lớn đầu tiên trong cuộc đời các em. 6 (phương pháp trực quan chỉ được áp dụng mang tính hình thức khi có người dự giờ). Việc đổi mới phương pháp và sử dụng phương pháp đổi mới trong dạy học trên thực tế chỉ được thực hiện trong các tiết Hội giảng, tiết chuyên đề, Về phía học sinh, các em thụ động tiếp thu những tri thức mà giáo viên truyền đạt và chưa có sự sáng tạo, linh hoạt trong kể chuyện. Một số học sinh khả năng tái hiện kém nên khi kể chuyện còn lúng túng, giáo viên phải nhắc hoặc gợi ý thì các em mới có thể kể tiếp được. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY TỐT TIẾT KỂ CHUYỆN LỚP 1 Biện pháp 1: Chuẩn bị của giáo viên Chuẩn bị của giáo viên trước tiết lên lớp vô cùng quan trọng. Điều này đã trở thành một chân lý: không có sự chuẩn bị công phu, chu đáo thì không thể có tiết dạy thành công được. Lao động của người giáo viên ở bước chuẩn bị này thường là thầm lặng và ít được tính đến song thật ra có tính quyết định cho sự thành công của tiết lên lớp. 1. Đọc truyện, tìm hiểu truyện: Đây là khâu cơ bản đầu tiên của tiết Kể chuyện. Để có thể kể có nghệ thuật, hấp dẫn, hơn ai hết giáo viên phải là người thuộc truyện, nắm vững tình tiết cốt truyện, hiểu cặn kẽ ý nghĩa và bài học rút ra rừ truyện. Song đọc truyện cũng phải có phương pháp. Có hai phương pháp đọc: đọc thầm và đọc thành tiếng. Thường thì lúc đầu đọc thầm toàn bộ truyện và đọc thầm phần hướng dẫn ở Sách giáo viên. Sau đó đọc to thành tiếng có thể kết hợp ngữ điệu phù hợp để tìm giọng điệu chuẩn. Đọc truyện thành tiếng còn tạo điều kiện tự kiểm tra khả năng và nghệ thuật phát âm thực tế của mình. Việc đọc truyện còn biểu hiện được sắc thái ngôn ngữ của các nhân vật khác nhau. Khi đọc truyện, giáo viên có thể dừng ở những chỗ cần thiết để tìm hiểu rõ từng tình tiết, từ ngữ của truyện. Cũng trong quá trình đọc truyện, giáo viên tìm hiểu ý nghĩa và bài học rút ra từ câu chuyện. Phần ý nghĩa toát ra trực tiếp 8 Ngoài ra, trong mỗi tiết dạy, giáo viên cần tạo cho học sinh tâm thế muốn được kể chuyện cho cô và các bạn nghe mà không ngượng ngùng, rụt rè. Lời động viên của cô giáo; tạo sự thi đua giữa các tổ, nhóm; trang trí hoặc bố trí lại lớp học gợi không khí câu chuyện; là những biện pháp có hiệu quả tạo cho học sinh tâm thế mong muốn được tham gia kể chuyện trong tiết học. Tôi đã chọn hai lớp 1A2 và 1A3 của trường Tiểu học Phương Liệt – quận Thanh Xuân – Hà Nội làm đối tượng nghiên cứu. Tôi tiến hành dạy thực nghiệm ở lớp 1A2 và chọn lớp 1A3 làm lớp đối chứng. Hai lớp đều có sĩ số 45 học sinh. Học sinh ở cả hai lớp đều là lớp đại trà, lực học đều. Kết quả như sau: Kết quả Sĩ Lớp Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành số SL % SL % SL % 1A2 45 15 33,3 28 62,2 2 4,5 1A3 45 20 44,4 25 55,6 0 0 Từ kết quả kiểm tra học sinh ở cả hai lớp cho ta thấy rõ hiệu quả của tác động thực nghiệm. Kết quả khảo sát của lớp 1A3 tăng lên rõ rệt. 10 Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm này là do tôi viết, không sao chép của ai! Người viết Nguyễn Hải Linh
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_day_tot_tiet_ke_chuye.docx